در آمفیزم، کیسه های کوچک هوایی موجود در ریه ها به نام آلوئول، به علت تخریب دیواره های بین آلوئول های کوچک، به طور موقت بزرگ می شوند. در تصویر مقابل، کیسه های هوایی به شکل دایره در بافت سالم ریه دیده می شوند که در آمفیزم وجود ندارند.
تخریب دیواره های آلوئول ها موجب نارسایی در انتقال اکسیژن به داخل خون و خروج دی اکسیدکربن از آن می گردد.
تخریب دیواره های آلوئول ها با فیبرهای الاستیک آن موجب سخت شدن و کاهش انعطاف پذیری ریه ها شده و موجب سختی تنفس می گردد.
کاهش انعطاف پذیری باعث کلاپس راه های هوایی (برونشیول ها) شده و در نتیجه هوا نمی تواند به درستی از ریه ها خارج شود و تمایل دارد که در داخل ریه محبوس گردد(۱).
علت اصلی ناشناخته است. اما عوامل مؤثر عبارتند از:
- سیگار کشیدن برای سالهای متمادی
- آلودگی هوا
- التهاب کیسههای هوایی در ریهها
- کمبود ارثی آلفا ـ 1 ـ آنتیتریپسین
عواملی که بیماری را تشدید میکنند
- مشاغلی که نیازمند تنفس مخصوص و با زور هستند مثل شیشهگری یا نواختن یک ساز بادی موسیقی.
- بروز عفونتهای مکرر تنفسی که باعث کاهش عملکرد بافت ریه میشود.
- آلرژی یا سابقه خانوادگی آلرژی
- سابقه آسم یا برونشیت(۲)
تمامی سیگاریها به درجاتی از آمفیزم دچار میشوند. دراین بیماری دیوارهٔ حبابچهها به تدریج از بین رفته و فرد مبتلا به تنگی نفس میشود. پیشروی این بیماری بستگی به تعداد سیگار درروز و تعداد روزهایی که مصرف میشود دارد.
دانشمندان بهتازگی با آزمایش سلول های بنیادی ریه بر روی موشهای دچار آمفیزم و مشاهدهٔ رشد دوبارهٔ آلوئول و برونکیول برای درمان غیر تهاجمی و بدون جراحی این بیماری به امیدهایی تازه دست یافتهاند(۳).
آمفیزم تا چه حدی جدی و خطرناک است؟
این بیماری در بالغ بر 1/3 میلیون نفر آمریکایی تشخیص داده شده است که 91 درصد آنها سن 45 سال و بالاتر دارند، بیماری به ندرت در افراد کمتر از 45 سال بروز می یابد. بنظر می رسد که مردها بیشتر از زنان به این بیماری دچار می شوند. در سال 2002 میزان شیوع آمفیزم در مردها 52 درصد بود که این میزان از مقدار شیوع در زنها بیشتر بود.
آمفیزم همراه با برونشیت مزمن و سایر بیماریهای مزمن ریوی نظیر آسم، بیماری مزمن انسدادی ریوی، چهارمین علت شایع مرگ در ایالات متحده به حساب می آید(۴).
منابع:۱- https://www.google.com/amp/s/article.tebyan.net/Article/AmpShow/252501
۲ – daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=آمفیزم&SSOReturnPage=Check&Rand=0
۳-https://fa.m.wikipedia.org/wiki/آمفیزم
۴- pgtmrc.bpums.ac.ir/Fa/DynPages-آمفیزم-817.htm